Pielęgnacja dziąseł niemowlaka jest niezwykle ważna. Niemowlęta karmione są głównie mlekiem, które w szczególności składa się z cukru. Bakterie, grzyby i inne drobnoustroje żywią się właśnie nim i produkują
szkodliwe dla zdrowia substancje. Próchnica, afty, pleśniawki, choroby nerek to tylko kilka negatywnych skutków niewłaściwej higieny jamy ustnej u niemowlaka, jak i starszych dzieci. W niniejszym artykule wyjaśniamy, jak należy dbać o jamę ustną niemowlaków. Zachęcamy do lektury.
MYCIE DZIĄSEŁ U NIEMOWLAKA – jaki ma wpływ na zęby?
To, że niemowlak nie ma jeszcze zębów nie oznacza, że można pominąć higienę jamy ustnej. Należy podkreślić, że zalążki zębów formują się już u płodu, a dokładnie w 3. – 4. miesiącu ciąży. Dziecko rodzi się z jałową jamą ustną, ale już kilka godzin po pierwszym spożyciu mleka mogą w niej namnażać się różnego rodzaju bakterie. Bakterie są główną przyczyną próchnicy. To bardzo zakaźna choroba, która szybko roznosi się na sąsiednie zęby. Dotyka nawet mleczne zęby i o ile nie jest leczona może zarazić zalążki zębów stałych. Brak mycia dziąseł ma więc dalekosiężne negatywne konsekwencje.
PLEŚNIAWKI W JAMIE USTNEJ U NIEMOWLAKA
Pielęgnacja dziąseł niemowlaka jest ważna, gdyż niewłaściwa może spowodować pojawienie się pleśniawek. To małe białe zmiany chorobowe, które wywołuje grzyb. Warunki słodkie mu sprzyjają, a więc jeśli nie oczyścimy dziąseł niemowlakowi po spożyciu mleka – pleśniawki będą się rozprzestrzeniać. O ile szybko rozpoznane pojedyncze pleśniawki można skutecznie wyleczyć w ciągu kilku dni, to rozniesione na całym języku, dziąsłach, podniebieniu i wewnętrznej stronie policzków są trudne do leczenia i wymagają czasu. Niezbędnym jest wizyta u lekarza pediatry i zastosowanie farmaceutycznych leków przeciwgrzybiczych. Pleśniawki u dziecka powodują uczucie dyskomfortu, bólu, swędzenia. Dziecko mające pleśniawki jest marudne, płaczące i nie chce przyjmować pokarmów lub je bardzo małe ilości.
Niewłaściwa pielęgnacja dziąseł niemowlaka prowadzi także do pojawienia się aft. To małe okrągłe białe wybroczyny, równie bolące i powodujące dyskomfort. Mogą się szybko rozprzestrzeniać. Leczenie aft wspomaga propolis.
HIGIENA JAMY USTNEJ NIEMOWLAK
Higiena jamy ustnej to pielęgnacja dziąseł niemowlaka, języka, podniebienia oraz wewnętrznej strony policzków. Czyszczenie tych obszarów należy rozpocząć już od pierwszych dni życia. Zanim pojawią się pierwsze zęby, należy czyścić jamę ustną przy pomocy jałowego gazika lub pieluszki tetrowej lub bambusowej i czystej, przegotowanej i ciepłej wody. Owijamy materiał wokół palca wskazującego i delikatnie przecieramy dziąsła (wewnętrzną i zewnętrzna stronę), język, podniebienie oraz policzki. Tą czynność obowiązkowo wykonujemy rano oraz wieczorem tuż przed spaniem. Najlepiej jednak oczyszczać jamę ustną po każdym karmieniu mlekiem. Ważnym jest, aby dążyć do minimalizacji ilości karmień w ciągu nocy. Przemawia za tym fakt, że ślina posiadająca właściwości bakteriobójcze w nocy jest mniej wydzielana. Ciekawym oraz skutecznym rozwiązaniem są także gryzaki z silikonowymi wypustkami, które mają działanie oczyszczające jamę ustną niemowlaka.
Jak już pojawi się pierwszy ząb, należy zmienić taktykę. Trzeba kupić szczoteczkę do zębów oraz specjalną pastę dla dzieci i rozpocząć szczotkowanie dwa razy dziennie przez co najmniej trzy minuty. Szczoteczka dla niemowląt powinna być wykonana z miękkiego włosia i mieć okrągły uchwyt, który będzie pomocny do nauki samodzielnego szczotkowania. Pasta do zębów zalecana jest przez Polskie Towarzystwo Stomatologiczne (PTS) z fluorem o gramaturze 1000 ppm. Należy podkreślić, że wyłącznie pasta do zębów posiadająca fluor może skutecznie ochronić zęby przed próchnicą. Istotna jest także wielkość pasty do jednorazowego szczotkowania. Z uwagi na fakt, że niemowlak nie potrafi sam wypluć i istnieje ryzyko połknięcia – to zaleca się, aby ilość pasty przypominała rozmiar ziarenka ryżu. Zęby czyścimy od dziąseł do korony (z dołu do góry i na odwrót) po wewnętrznej i zewnętrznej stronie ich powierzchni.
Należy podkreślić, że zasadna jest też wizyta adaptacyjna u stomatologa dziecięcego. Nie powinno się z nią zwlekać, aż wyrosną wszystkie zęby. Dzięki niej można oswoić dziecko z gabinetem dentystycznym, lekarzem, fotelem oraz urządzeniami. W ten sposób dziecku dentysta będzie dobrze kojarzył się i unikniemy w przyszłości problemów z niechęcią i strachem dziecka przed leczeniem zębów. Ponadto, stomatolog dokładnie obejrzy jamę ustną niemowlaka i udzieli wszelkich informacji co do właściwej pielęgnacji jamy ustnej.
Podsumowując, pielęgnacja dziąseł niemowlaka, jak i całej jamy ustnej jest bardzo ważna, gdyż wpływa na jego zdrowie. Dzięki niej można uniknąć wielu chorób jak próchnicy, czy dolegliwości, jak pleśniawki czy afty. O jamę ustną należy dbać już od pierwszych dni życia dziecka. Zanim wyjdą zęby, wystarczy oczyszczać z resztek pokarmu jamę ustną wodą i gazikiem. Po pojawieniu się pierwszego zęba do codziennej pielęgnacji trzeba włączyć pastę z fluorem oraz szczoteczkę.